صفحه‌ی 204

*/وقتی که بچه بودم، غم بود، اما، کم بود.../*

برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۷ ]

صفحه‌ی 174

*/ای ساربان/*

الف.

ای ساربان، ای کاروان
لیلای من کجا می بری
با بردن لیلای من
جان و دل مرا می بری
ای ساربان کجا می روی
لیلای من چرا می بری
در بستن، پیمان ما
تنها گواه ما شد خدا
تا این جهان، بر پا بود
این عشق ما بماند بجا
ای ساربان کجا می روی
لیلای من چرا می بری
تمامی دین‌م، به دنیای فانی
شراره عشقی، که شد زندگانی
به یاد یاری، خوشا قطره اشکی
به سوز عشقی، خوشا زندگانی
همیشه خدایا، محبت دل‌ها
به دل‌ها بماند، بسان دل ما
که لیلی و مجنون فسانه شود
حکایت ما جاودانه شود
تو اکنون ز عشق‌م گریزانی
غم‌م را ز چشمم نمی خوانی
از این غم چو حالم نمی دانی
پس از تو نمونم برای خدا
تو مرگ‌م  دلم را ببین و برو
چو طوفان سختی ز شاخه غم
گل هستی‌ام را بچین و برو
که هستم من آن تک درختی
که در پای طوفان نشسته
همه شاخه‌های وجودش
ز خشم طبیعت شکسته
ای ساربان، ای کاروان
لیلای من کجا می بری
با بردن لیلای من
جان و دل مرا می بری
ای ساربان کجا می روی
لیلای من چرا می بری



برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۸ ]

صفحه‌ی 167

*/خلاقیت و مدرسه/*
به نام خدا.


  سلام. من خدا را شکر تا به حال به کشورهای خارجه سفر نداشته‌ام و خبری از مدرسه‌ها‌ی‌شان ندارم. ولی، از ایران هرچه بگویم کم، گفته‌ام! خلاقیت و مدرسه در ایران، دو کلمه‌ی کاملن متضادند! انگار که اصلن کنار هم نمی‌توانند باشند. در مدرسه‌های ایرانی چیزی به نام اتاق فکر در خودِ هیئت مدیره وجود ندارد. من چشم‌م آب نمی‌خورد که توی بخش‌های بزرگ‌تر مثل آموزش و پرورش هم وجود داشته باشد. چه برسد به این که دانش‌آموزان بتوانند خلاقیت به خرج دهند. معلمان محترم می‌آیند تویِ کلاس و یک‌ریز شروع به حرف زدن می‌کنند و اجازه نمی‌دهند لحظه‌ای دانش‌آموز بیاندیشد. مسئله را می‌گویند و قبل از گذشت چند ثانیه جواب را و روش جواب را هم می‌گذارند کفِ دست‌ت. مثلن درسِ دینی، مهم‌ترین درسی‌ست که به عقلانیت اهمیت می‌دهد! بعد معلمان‌ش کسانی هستند که یک ریز یا چرت و پرت می‌گویند یا سوال! نمی‌گذارند دانش‌آموزی که با او مخالف است، دست‌ش را ببرد بالا  و نظرش را بگوید. حالا بی‌خیال. دینی مهم‌ترین درسی که برای آینده‌ی عقاید دانش‌آموزان و کشورست؟ درست! آیا مهم‌ترین درس به نظر شما، باید از نظر دانش‌آموزان یک درس حفظی به شمار بیاید؟ به نظر شما آیا مهم‌ترین درس که در آینده روی خلقیات دانش‌آموزان تاثیر می‌گذارد باید درسی باشد که نمی‌شود از رویِ راحتیِ آن هیچ‌چیز فهمید؟ حالا شما بیا هی ضریب و نمره را ببر بالا؟ افاقه می‌کند مگر؟ ته‌ش چه؟ وقتی دانش‌آموز هیچ چیز نمی‌فهمد، ته‌ش یکی خواهد شد مثلِ من. منی که حتا سَر و سِر خودم را هم نمی‌دانم! که مانده‌ام بی‌فایده! باور کنید یا نکنید، آن زمان که مدرسه نبود یا درسِ دینی‌ای به این صورت وجود نداشت اعتقادات مردم بسیار قوی‌تر از کنون و آینده بود و خواهد بود.
  و چه فرمول‌هایی که نباید حفظ کرد، و فکر کنیم که اگر این با آن واکنش پیدا کند چه خواهد شد؟ در صورتی که می‌توانیم خیلی راحت برویم در آزمایش‌گاه یا حتا گاهی آزمایش‌گاه را بیاوریم تویِ کلاس و بگوییم پسرجان یا دخترجانِ عزیز، اگر این را بریزی در آن، منفجر می‌شود! تا دانش‌آموز فکر نکند به دروغ‌گویی معلم!
  در مدارس ایرانی حتا در تنبیه‌ها هم خلاقیت به خرج داده نمی‌شود. در وضعیت فوقِ نرمال‌ش اگر تنبه‌بدنی نشوی و یا اخراج از کلاس و هم‌این‌طور تحقیر، فوق‌ش می‌گویند، این امتحان را کم شده‌ای، از روی‌ش ده بار بنویس بیاور. حتا خیلی ساده نمی‌گوید که بیا حالا که کم شده‌ای، تا جایی که درس داده‌ایم را بخوان که بپرسم. ( و چه پرسش‌های افتضاحی!). یا برو هم‌این مبحث را که کم شده‌ای، خلاصه‌ی مطلب‌ش را در‌بیاور هفته بعد بیا توضیح بده، یا مثلن دادن یک پرو‌ژه‌ی عملی تحقیقاتی به دانش‌آموز. چه عیبی دارد مگر؟
  نمونه‌ی بارز دیگری از بی‌خلاقیتی: مفتضح‌ترین درسِ تاریخِ ایران، پرورشی! نمی‌گویم معلم بیاید به شخصه خلاقیت را آموزش بدهد، که البته بد هم نیست! ولی خیلی عالمانه می‌تواند از شیوه‌های مطالعه‌ی کتاب بگوید یا شیوه‌های موثر برنامه ریزی! در ایران فوقِ فوق‌ش خیلی کار کرده باشند می‌آیند درس را مهم جلوه می‌دهند و می‌گویند کلاس آزاد، دانش‌آموزان پروژه‌ی تحقیقاتی بیاورند و کاربرد معلم هم آن وسط یا کشک است یا پذیرش و ردِ تحقیقات! در غیر این‌صورت، یا معلم‌ها می‌آیند و محترمانه وِر می‌زنند و یا کلاس را ول می‌کنند دست بچه‌ها که هر غلطی که می‌خواهند بکنند ولی خفه‌خون بگیرند که آبروی معلم نزدِ دیگر اساتید و معاونان و ناظم نرود.
  وضعیت مدرسه‌های ایران به قدری خراب است که دانش‌آموزا را طوری بار می‌آورد که اگر معلم بخواهد پرسش داشته باشد در یک جلسه و یا امتحان بگیرد، هزار جور آرزوی مرگ و تصادف می‌کند برای‌ش که فقط و فقط نیاید سرِ کلاس. یا مثلن هم‌این کلاس‌هایی که معلم‌ش به دلیلی نمی‌تواند حاضر شود، مدیر و معاونان یک خلاقیت خرج نمی‌دهند برای‌ش، در صورتی که خیلی راحت می‌شود برای‌ش کاری کرد، ولی خب چه؟
  حرف زیاد است درباره‌ی مدرسه‌های ایران و رابطه‌ش با خلاقیت و صد البته حرف درباره‌ی خودِ مدرسه‌های ایران و ایرانی جماعت و اصلن خودِ ایران زیاد است. به هر حال باشد که بیاندیشیم و گرنه،
خانه از آمدن و رفتنِ ما سودی کو؟

وز تارِ وجودِ عمرِ ما پودی کو؟

در چَنْبَرِ چرخ جان چندین پاکان،

می‌سوزد و خاک می‌شود، دودی کو؟
خیام.

سعی خواهم کرد که بازهم در موردِ این مضامین حتمن بنویسم، تا ایران، به دستِ هم‌این ما ساخته شود!
صبحِ چهارشنبه/یکِ/مهرِ/نود چهار

پ.ن:
+ ام‌روز ساعتِ سه‌ی بعد از ظهر و یا فردا، جمعه، ساعت نه صبح! شبکه‌ی مستند. "مشقِ شب" کارِ "عباسِ‌کیارستمی"/ هرچند که به نظرِ مهدی، تفتیشِ عقاید کودکان بود و واقعن بعضی جاها روی مخ می‌رفت ولی خب جالب بود. و اوسط یا اوخرش یک مردی می‌آید و حرف‌های خوبی می‌زند!!!
+ ده ایده برای به‌بود مدرسه: 1.نابودیِ کامل مدرسه 2.تعویض کلی روش‌های تدریس و معاونت و مدیرت و حتا وزارت! 3.وارد کردن خلاقیت به مدرسه 4.حذف کامل موجودی به نام معلم 5.تقلید از شیوه‌های مدارس فرنگ و بومی‌سازی‌شان! 6.آموزش مفاهیم و  فرامین و فرمول‌ها (واقعن می‌خواستم به وزن دوتای قبلی بیاورم فرمول‌ها را ولی نشد!/فرامیل!) با استلال‌های قوی و آزمایش 7.گوش‌کردن و ایده برداری از ایده‌های دانش‌آموزان(هرچی دانش‌آموز بگه!) 8.حذف کلی مواد زائد درسی و آموزش مفاهیم اساسی و مورد نیاز دانش‌آموزان 9.مدرسه در خانه با آموزشِ صحیح دادن به والدین برای آموزش توسط خودشان به فرزندان‌شان 10.تبدیل چندین کلاس یک‌ پایه، به یک کلاس و استفاده از هم‌کاریِ چند معلم برای آموزَش یک درس!

تمام.
برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۵ ]

صفحه‌ی 162

*/بی‌انگیز/*

به نام او.


  سلام. پسرِ دایی همت، امین، تعریف می‌کرد که منفور‌ترین آهنگ برای‌ش در زمان مدرسه‌اش این بود: باز آمد بوی ماه مدرسه، بوی شادی‌های... حالا این که این موزیک زیبا‌ست یا منفور به عهده‌ی خودتان! ولی من نظرم این است که ماهِ مدرسه، هیچ بویی ندارد! یعنی بالفطره، کلن هیچ بویی ندارد که بشود استشمام‌ش کرد! خب شاید یک بویی هم داشته باشد، بوی چاه بالا آمده‌ی مدرسه! ماه مدرسه، صدا دارد، ولی صدای معلم‌هایی که داد می‌زنند و هرچه فحش و بد و بی‌راه بلدند نثار خانواده‌ی یک دانش‌آموز می‌کنند، به دلایل واهی! صدای خط‌کش خوردن دانش‌آموزی که دو دقیقه دیر آمده، آن هم به خاطر نیامدن خطِ اتوبوسِ واحد! و شاید گاهی هم به ندرت، صدای معلمی که با عشق درس می‌گوید! یا با محبت، از عشق! مدرسه تصویر هم دارد، تصویر دانش‌آموزی که دست‌ش را از ترس خط‌کش به طور نا‌خود آگاه می‌کشد! یا دانش‌آموزی که یک لنگه پا کنار در دفتر ایستاده! یا  تصویر دانش‌آموزی که اشک از گونه‌های‌ش می‌غلطد برای یک نمره‌ی تک! گاه هم دست نوازش پدرانه بر سر دانش‌آموزی که بالاترین نمره را گرفته! مدرسه حس هم دارد، حس ضربه‌ی تیز خط‌کشی بر دست‌ت، حس ضربه‌ای بر گونه‌ات که برق را از چشم‌های‌ت می‌پراند! حس خیسیِ آب شور چشم‌ت بر غلط دیکته! حس نداشتن تعادل، در بالا بودن دو دست و یک پا! حس به سخره گرفته شدن، توسط معلم! گاهی، خیلی کم، حسِ محبت، که توسط یک معلم به تو منتقل می‌شود که باید تلاش‌ت را بکنی! از نظر من شعرِ غم‌انگیز‌ی‌ست، این باز آمد بوی ماهِ مدرسه، بِ جای شور انگیز بودن‌ش! 

برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۴ ]

صفحه‌ی 156

*/شکوه/*

به نام خدا.

 

به شکوه گفتم برم ز دل یاد روی تو آرزوی تو 

به خنده گفتا نرنج‌م از خلق و خوی تو یاد روی تو

ولی ز من دل چو برکنی، حدیث خود بر که افکنی؟

هر کجا روی وصله‌ی منی ، ساغر وفا از چه بشکنی

گذشتم از او به خیره سری، گرفته ره مه دگری

کنون چه کنم با خطای دل‌م، گرم برود آشنای دل م

به جز ره او نه راه دگر، دگر نکنم خطای دگر

به شکوه گفتم برم ز دل یاد روی تو آرزوی تو

به خنده گفتا نرنجم از خلق و خوی تو یاد روی تو

ولی ز من دل چو برکنی، حدیث خود بر که افکنی؟

هر کجا روی وصله‌ی منی ، ساغر وفا از چه بشکنی

 نخفته ام به خیالی که می پزد دل من

خمار صد شبه دارم شراب خانه کجاست؟


برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۳ ]

صفحه‌ی 147

*/دوست‌م، سلام یا خداحافظ!/*
به نام او.


سلام.
خوبی؟ یک روز، هم‌این ام‌سال، ماه رمضان! اوایل‌ش بود. سه - چهار ساعت مانده به افطار! پیرهن و شلوار قهوه‌ای سوخته‌ام را پوشیده بودم، رفتم مغازه و با تنها پول دم دست‌م دو بستنیه لیوانی خریدم، وانیلی! باز کردم اولی را سریع و شروع کردم و آمدم سمت‌ت! گلو‌یم یخ شده بود که یادم آمد روزه‌ام، خوردم و خوردم و آمدم پیش‌ت! چه غصه‌ای که خوردم و بستنی را هم‌راه‌ش! یادش بخیر! چه قدر کنار تو رفتم و آمدم، هی رفتم و آمدم و شعر حافظ خواندم برای‌ت، با شیوه‌ی نامجو. خواندم و رفتم و آمدم! داد زدم! خواندم رفتم‌ و رفتم تا رسیدم به همان پل که تو از روی‌ش می‌گذشتی و من از روی تو، می‌خواهم‌ت می‌خواهم باز هم هر وقت که گرفت دل‌م بیایم و برای‌ت بخوانم! یادت هست می‌رفتم توی زیر گذر بتنی‌ت آواز می‌خواندم و صدای‌م می‌پیچید؟ و کیف می‌کردم و یادم می‌رفت که دل‌م گرفته بود! آهااااای، یادت هست بعضی وقت‌ها دخترها می‌آمدند از توی زیر گذرت رد می‌شدند و به من می‌خندیدند و می‌گفتند دیوانه؟ یک روز، هم‌این ام‌سال، هم‌این ام‌روز، کارگر‌ها دارند دورت دیور بتنی‌ می‌کشند که شل نکنند مردم پیچ‌ها‌ی‌ت را! ولی من می‌دانم، می‌دانم که این‌ها نمی‌خواهند من قطارت شوم و تو ریل‌م باشی! دارند زیرت، هم‌‌این‌جا و توی هم‌این نزدیکی، زیر گذر می‌زنند، برای‌ت آواز می‌خوانم، حتمن ریل من، این دفعه تو از روی‌م رد شو من زیرت هستم! هستم!

برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۲ ]

صفحه‌ی 137

*/نامه/*

 

از خون دل نوشتم نزدیک دوست نامه...

انی رایتُ دهراً مِن هِجرکَ القیامَه...

دارم من از فراق‌ش، در دیده صد علامت...

لَیسَت دَموعُ عَینی هذا لَنا العلَامَه...

عاشق‌ شو اَر نه روزی، کار جهان سر‌ آید...

ناخوانده نقش مقصود از کارگاه هستی...

هر چند کآزمودم، از وی نبود سودم...

مَن جَرَب المُجَرَب حَلَت به النَدامَه...

گفتم ملامت آید گر گِرد دوست گردم...

الله ما راینا حُبا بلا مَلامَه...

عاشق‌ شو اَر نه روزی، کار جهان سر‌ آید...

ناخوانده نقش مقصود از کارگاه هستی...

پرسیدم از طبیبی، احوال دوست گفتا...

فی بُعدِها عَذابٌ، فی قُربها السَلامَه...

حافظ چو طالب آمد، جامی به جان شیرین...

حَتی یَذوقُ مِِنهُ کَأساً مِن الکِرامَه...

عاشق‌ شو اَر نه روزی، کار جهان سر‌ آید...

ناخوانده نقش مقصود از کارگاه هستی...

گر اوفتد به دست‌م، آن میوه‌ی رسیده...

بازا که توبه کردیم، از گفته و شنیده...

روزی کرشمه‌ای کن، ای یار بر گزیده...

یاران چه چاره سازم، با این دل رمیده...

وان رفتن خوش‌ش بین، وان گام آرمیده...

چون قطره‌های شبنم، بر برگ گل چکیده...

صد ما رو زِ رشک‌ش، جَیب قصب دریده...

دنیا وفا ندارد ای نور هر دو دیده...

 

سه غزل از حافظ (425، 426،435)// تلفیق محسن نامجو

 
برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۲ ]

صفحه‌ی 134

*/هَم‌دَمِ من!/*

برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۳ ]

صفحه‌ی 132

*/ترش و شیرین/*


 از این‌ور شب تا پل ستاره...
 کی می‌دونه که کی خوابه کی بیداره...
 یکی دلش می‌خواد بخنده خورشید یکی دلش می‌خواد بارون بباره...
 یکی داره پنجره رو می‌نده یکی در و وا می‌کنه دوباره...
 خنده و شادی و اشک و غم توی دل همه پا می‌ذاره...
سهم ما اینه شاید زیاد و کم...
 یک سبد لبخند یه لحظه غم...
 یکی داره پولاشو روو هم می‌ذاره...
یکی داره بدهی‌اش و می‌شماره...
یکی شبا خوابای رنگی می‌بینه...
سرش و که روی بالش می‌ذاره...
سهم این یکی کابوسه صابخونه بدهی اجاره...
فقیر و پول‌دار هر دلی واسه خودش هزار تا غصه داره...
هم‌سفر هستیم با هم تو این مسیر...
مثل بارون شو تو این کویر ...
بی تو اینجا دل میرسه به ناکجا...
تکیه گاه‌م باش تو ای خدا...

برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۰ ]

صفحه‌ی 130

*/my silent city/*

شهر خاموش من...

آن روح بهاران‌ت کو؟

شور و شیداییِ انبوهِ هَزاران‌ت کو؟

سوت و کور است شب و می‌کده‌ها خاموش‌ند...

نعره و عربده‌ی باده گساران‌ت کو؟

شِیه‌ی اسب و هیاهو‌ی سواران‌ت کو؟

زیر‌ سر نیزه‌ی تاتار چه حالی داری؟

دلِ فولاد وشِ شیر شکاران‌ت کو؟

شهر خاموش من...

برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۲ ]
گر تو سری، سرک بکش
بایگانی مطالب







طراح اصلی قالب: عرفان ویرایش‌ شده برای میمای دوست‌داشتنی :)