صفجه‌ی 192

الف.

سلام.


1.

  داشتم تو خیابون برای خودم می‌خوندم که دو نفر از کنارم رد شدن، شندیم که یکی‌شون به اون یکی حق به جانب گفت: دیدی این‌م می‌خونه؟ مگه نباید خوند؟؟؟ چرا؟؟؟


2.

  روز به روز آمار کتابایی که ازم درخواست می‌کنن بخونم داره زیادتر می‌شه! یکی می‌گه بوفِ کور، یکی می‌گه عکاسی مستند، یکی می‌گه مبانی‌ هنر‌های تجسمی، اون یکی می‌گه خاطراتِ صد در صد واقعیِ یک سرخ‌پوست نیمه‌وقت! خیلی وقت بود می‌خواستم درباره‌ی کتاب بنویسم، اما متن‌های خوبی از کار در نمی‌اومد! کتاب موجودی‌ست به شدت دوست داشتنی، که بخری خوش‌حالی، نخری افسرده، بخوانی پر از انرژی و در فکر و نخوانی، خیلی خری! معلم‌ عکاسی‌مون می‌گفت که استادشون می‌گفته: اونی که کتاب قرض بده خیلی خره، و اونی که کتاب قرض گرفته رو پس بده خیلی خرتر! خوش‌م اومد از این جمله! خیلی دوست داشتنی! داستان زنده به گور صادق هدایت خیلی دوست‌تر داشتم!


3.

  سه روز است که مغزم می‌گوید تو در یک تنبل‌خانه داری درس می‌خوانی، مرد باش و عینِ مرد درس بخوان و پوز همه‌ی‌شان را به خاک بمال!


4.

  دنبال رویایی باش که مثل هوایی برای نفس کشیدن باشه و تا آخرین لحظه‌ی زنده‌گی سودمند، نه مثل عطری که تابیدنش مشامت رو برای لحظاتی کوتاه پر کنه. اما تاثیر و رضایت و موندگاری رو تو زنده‌گی‌ت به جا نذاره.

چنان‌چه بخواهید چیزی را باور کنید اول باید باور آن را در خودتان به وجود آورید.  (ژوزف مورفی)

جملاتی که از لای جی‌برگ‌های خام بیرون کشیدم! قشنگ بود، ولی آیا عطر می‌تابه؟ و ژوزف مورفی کی هست اصلن؟


5.

  اینتراستلار، بی‌نظیره! 


:)

برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۱۰ ]

صفحه‌ی 191

*/فتوگرافر جوان؟/*
الف.
سلام.

  ام‌روز خواستم خیلی هدف‌مندتر جلو بروم، همان اول گفتم: از بچه‌ها عکس می‌گیرم، چاپ شابلونیِ ماشین‌ها و حالا هرچیزی که جالب باشه! (اصلن این‌طوری نشد!)
  هم‌راهِ مردم راه افتادم، و بی‌هوا دنبال‌شان رفتم تا جاهایی که حتا نمی‌شناختم‌شان! عکس گرفتم و از دوباره هم‌راهِ همان مردم برگشتم، چند مسیر را گشتم، خیلی حرفه‌ای رفتار کردم که فکر نکنند آماتور و این حرفا! مثلن  وسط خیابان دسته‌ای کوچه باز کرده بود، بی‌هوا می‌پریدم وسط کوچه‌شان برای عکاسی! بعضی وقت‌ها هم می‌رفتم روی این اتاقک فلزی‌های اداره‌ی برق! وسط آن همه هیاهو، یک‌هو یکی گفت: تو عکاسی هم بلدی؟ برگشتم به سمت‌ش دیدم همان کسی‌ست که برای عکاسی از دسته‌ی مدرسه دعوت شده بود به علاوه‌ی من و من کلی خجالت کشیدم جلوی‌ش چون کردم حرفه‌ای‌‌ست و خیلی خودش را می‌گیرد و... ، اما دیدم آمده سمت‌م و روی خوش دارد خیلی خوش‌م آمد و خیلی ناراحت شدم که چرا آن روز بد فکر کرده‌ام راجع‌ به‌ش و نرفته‌ام پیش‌ش برای استفاده از تجربیات! خیلی خوش‌م اومد. یک‌م حرف زدیم، نمی‌دونم چی‌شد من گفتم حالا من باید برگردم خونه باتری‌م را شارژ کنم! دوربین‌ش را گرفت جلو و گریپ‌ش را نشان داد و گفت نزدیک چهارصد تومنه!!! و من هیییی! گفت موفق باشی و میان جمعیت گم شد! 
  داشتم از عَلَم یک دسته عکس می‌گرفتم، دیدم نوع رنگ را گذاشته‌م برای پرتره، چون هم از بچه عکس می‌گرفتم و هم از دسته‌ها دست‌م هم توی منوی ست کنترل پیکچر روی مونوکروم (سیاه و سفید) و پرتره می‌لغزید. داشتم پرتره را تبدیل به مونوکروم می‌کردم و سرم توی دوربین بود، که زد روی شانه‌م و صفحه‌ی دوربین‌ش را نشان‌م داد، از من گرفته، وسط آن همه جمعیت، سرم توی دوربین، نشان دادش و باز هم گم شد.
  نمی‌دانم چه شد که تصمیم گرفتم بروم باتریِ دوربین را شارژ کنم، بعد از سوال کردن از چند جا امانت‌داری را پیدا کردم، و سیب و کتاب و شارژر باتری را از توی کیف در آوردم و دوربین را گذاشتم توی کیف و تحویل دادم! که مثلن بروم داخل حرم، اما به سبب پیچ و ماپیچ کردنِ مسیر توسط مامورین و خدام این‌قدر گیج شدم که بی‌خیال شدم و نیم‌ساعت به دنبال سرویس‌های حرم که دی‌روز رفته بودم گشتم! پیدا شد و رفتم باتری را زدم به شارژ و "بخور و نمیر" پل استر را شروع بخواندن کردم! یکی گفت هم‌این‌ها رو خوندی که این‌قدر لاغری دیگه! کتاب تمام شد ولی شارژر هنوز داشت چشمک می‌زد، کشیدم‌ش، به درک! داشتم بیرون می‌آمدم از سرویس که باز آن جمله‌ی مسخره را دیدم: راه‌نمای استفاده از سرویس به‌داشتی! نه واقعن این چه جمله‌ای‌ست؟ آخر توضیح هم نداده که چطور باید استفاده کند که، گفته  مردانه این‌ور، زنانه آن‌ور!!!! آدم یاد هزار چیز دیگر می‌افتد غیر این!
  دوربین را تحویل گرفتم و رفتم طرف میدان صفائیه که شاید ساندویچی باز باشد! دسته‌ی مرکزی قم داشت می‌آمد و خب من هم عکس دیگر! هم‌این‌طور داشتم می‌رفتم که کاروان بازسازی حرکت اسیران داشت رد می‌شد و من هم باز عکس! توی هم‌این عکس گرفتن‌ها ماشینی از روی پای‌م رد شد و مرا پرتی‌داند روی زمین، دوربین را بالا گرفتم ولی دست‌های‌م به فنا رفت بدجور! رسیدم به ساندویچی و بسته بود، چه فکری با خودم کرده بودم نمی‌دانم! هم‌راه کاروان برگشتم سمت خانه!
  نزدیک ریل بودم که صدا گفت بدو، زودتر ردشو! نگاه کردم دیدم یک عکاس است! اما از آن‌جایی که لنز‌ش سفید بود (نمی‌دانم چرا!) با خودم فکر کردم که شاید مهندس است که آمده برای کار‌های دیوار‌های دور ریل! گفت زود باش دیگه فتوگرافر جوان! و من با کفش دم‌پایی پاره رد شدم و برگشتم که ببینم چه کار می‌کند، دیدم دارد از دوست‌ش که دارد از روی ریل رد می‌شود عکس می‌گیرد!
  با تشکر از همه!
اندِد!
برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۱۲ ]

صفحه‌ی 187

*/این‌کتاب را نخوانید/*
الف.
سلام.


  "...مردی که نه من و نه مردی به نام راوی و نه دوست مرد راوی است، در یازدهم اسفند 1343، در ساعتی که نمی‌دانست، به جای این که بگرید با خنده به دنیا آمد و هر وقت که گرسنه‌اش هم می‌شد می‌خندید. کتاب که می‌خواند، می‌خندید. ازدواج که کرد، می‌خندید. ماشین که سوار می‌شد، می‌خندید. روزنامه که می‌خواند، می‌خندید. و بالاخره آنقدر خندید که حوصله‌ی همه را سر برد و آن‌ها تصمیم گرفتند که کاری کنند که دیگر نخندد؛ چون آن‌ها کاری نمی‌کردند. آن‌ها نه می‌خندید و نه گریه می‌کردند. آن‌ها فقط زنده‌گی می‌کردند و زنده‌گی که خندیدن و گریه کردن نیست. پس با محکم‌ترین نخی که تابه‌حال ساخته بودند و به‌ترین سوزنی که موجود بود، لب‌های‌ش را کیپ به هم دوختند. حالا او دیگر نمی‌توانست بخندد، اما قیافه‌اش آن‌قدر خنده‌دار شده بود که آن‌ها مجبور شدند برای اولین بار بخندند و از آن به بعد آن‌ها هم گرسنه‌شان که می‌شد، می‌خندیدند. ازدواج که می‌کردند می‌خندیدند. کتک که می‌خوردند، می‌خندیدند. روزنامه که می‌خواندند، می‌خندیدند و کسی نبود که حوصله‌اش سر برود و تصمیم بگیرد کاری بکند که دیگر نخندند و آن مرد زنده‌گی می‌کرد و آن‌ها می‌خندیدند، همان کاری که آن‌ها تا دی‌روز می‌کردند. آن‌ها زنده‌گی می‌کردند و مرد می‌خندید..."

از "این کتاب را نخوانید" کارِ "کامرانِ سحرخیز"



  متن پستِ 184 را نوشته بودم. فردای‌ش مهمان داشتیم، علی، پسرِ آقایِ محمدی، از مهمان‌ها، اجازه گرفت که یک کتاب را بخواند. شاهزاده و گدا! بعد من ناخودآگاه گفتم که صبر کن گزینه به‌تری هست، و هم‌ این‌طور بی‌هدف گشتم توی قفسه‌ی کتاب‌خانه‌ام، یک آن "این کتاب را نخوانید" را باز کردم و شروع کردم به خواندنِ هم‌این متن! خیلی برای‌م جالب بود که عین‌ش نوشته‌ام بودم!  من این کتاب را حداقل دو یا سه سال پیش خوانده‌م!

  مقام معظم ره‌بری، دل‌م پر است. چرا کتاب‌خانه‌ت، آن هم با نوشته‌ی گنده‌ی عمومی، شرط معدل دارد؟ مگر من می‌خواهم درس بخوانم آن‌جا! حالا گیریم من معدل هجده نشد، شد هفده، باید دلیل بر این باشد که من فرهنگ کتاب‌خوانی ندارم، که نمی‌توانم عضو شوم؟ یک عضو ساده، که حتا مجانی هم نیست! بغض توی گلوی‌م را پرکرده، چون، چون تو حرف‌م را هیچ‌وقت نمی‌شنوی... . معدل را گذاشته‌اند برای واحد اندازه‌گیری دانش فردِ محصل مثلن! اما فقط در شرایط یک‌سان چنین چیزی درست است. وقتی همه‌ی آموزش‌ها یک‌جور باشد، همه‌ی امتحان‌ها یک‌جور باشد، همه‌ی تصحیح‌ها یک‌جور باشد... اما وقتی چنین چیزی نیست، چرا معدل معیار است؟ شاید با خودم فکر کنم که اگر صدای‌م را می‌شنیدی می‌گفتی که من را راه دهند به کتاب‌خانه‌یِ عمومی‌ت، با شرایط خاص. ولی من وقتی به آن کنف شدن جلوی هم‌کلاسی فکر می‌کنم، چنین چیزی من را اصلن ارضا نمی‌کند. دل‌م پر است... . چرا نباید این کتاب را بخوانیم؟

برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۵ ]

صفحه‌ی 170

*/توضیح‌ِ واضحات/*

به نام خدا. 


  سلام. من مدتی‌ست خودم را گم کرده‌ام، اگر مرا پیدا کردید از هم‌این‌جا اطلاع دهید و خودم را به عنوان مژده‌گانی دریافت نمایید.

  من، کسی هستم که قرعه‌ی نام‌م به نامِ "محمدجواد" افتاد و شاید "حیدریِ پرچکوهی‌"ش سرِ قرعه‌ای بیش نبوده. من به دنیا امدم، نه زود و نه دیر. و نه هیچ‌چیز دیگر. من به دنیا آمدم، در زمانی که به تاریخ‌‌ِ شمسی‌تان می‌شود، دوازدهِ مردادِ هفتاد و نه! اوه نه من آن‌قدر‌ها هم پیر نیستم، منظورم دوازدهِ مردادِ هزار و سی‌صد و هفتاد و نه بود. به اوقاتِ صبح و ظهر و شام‌تان هم می‌شود، صبحی که گرگ را از میش نمی‌شناسند و فرشته را از آدم. من نیز همانند خیلی‌های‌ِ دیگر، فرشته‌ای بودم که اشتباه گرفته شدم و آدم شدم. من هم ابلیس مانندی بودم، مغرور و نافرمان، حالا هم که آدم‌م همان‌م، مغرور و نافرمان. بیش‌تر عکس‌هایی که از خودم می‌بینم، مانندِ یک تابلوِ نقاشی‌ست، که من فرشته‌ام! مهدی، این برادرِ تنی-ناتنی، که گاهی می‌گوید، اسم پدرِ من اصغر است و من را از سرِ کوچه پیدا کرده‌اند، چندی پیش به من گفت، وقتی به دنیا آمده بودم، بسی زَشت می‌نمودم، که نمی‌شد کرد نگاه. راست می‌گفت، او من را دیده بود، باطن‌م را، مغرور و نافرمان.

  چرخِ روزگار یا هر چرخِ دیگری که می‌چرخد، مرا گرداند و گرداند تا الان هم که دارد می‌گردانندم، مانده‌ام هاج و واجو حالا در پس این هم چرخِ بازیِ روزگار، من پسری هستم، که قرعه به نام اسم‌ش "محمدجواد" افتاد. بسیار بخشایش‌گر!!!! مگر می‌شود چنین اسمی رو من گذاشته شود؟ حالا قرار است گرافیک بخوانم از ام‌سال. از موسیقی شده‌ام فنِ محسن نامجو و خب از پاپ‌‌خوان‌های ایرانی محسن چاوشی، رضا صادقی را دوست دارم و خب بر خلافِ میلِ همه از پاشایی خوش‌م نمی‌آید! از سنتی‌خوان‌ها هم سالار عقیلی  و همایون شجریان را بیش‌تر پسند کرده‌ام! از میان آن‌ها که نمی‌دانم سبک‌شان چیست: سینا حجازی، گروه دنگ‌شو، فرهاد و خب رضا یزدانی هم خوش‌م می‌آید! الباقی را که نام نبرده و یا مثلن هم‌این پاشایی که گفته‌ام را هم خب، در بعضی ترک‌ها دوست دارم! از آن جایی که هم یک ترک خوب دارند! موزیک بی‌صدا را کلن دوست می‌دارم!

  از رشته‌ام معلوم است که چه سودایی در سر دارم!می‌خواهم یک هنرمند بشوم. هم‌این. و خب من همه‌چیز را هنر به حساب می‌آورم غیر از صنایع دستی (هنر هست ولی هنری نیست که من بخواهم بخوانم!) و صد البته که نویسنده‌گی، آشپزی و کشاورزی هم هنر است. حالا هنر هایِ چندم محسوب می‌شوند. خب صد در صد دیگر لازم نیست بگویم به عکاسی، طراحی، نقاشی، نویسنده‌گی، آشپزی، کشاورزی، نوازنده‌گی و الخ علاقه‌مندم. لازم است بگویم؟ گفتم!

  از کتاب‌ها معمولن همه را دوست دارم، خب البته که لافکادیو چیزِ دیگری بود، البته بی‌نوایان هم همین‌طور! و کتاب‌های ژول ورن و قطعن از میان ایرانی‌ها، همه‌ی کتاب‌های رضا امیرخانی! به‌تر نیست که بگویم از چه کتاب‌هایی خوش‌م نمی‌آید؟من معمولن از کتابی بدم نمی‌آید. الان دارم چه کتابی می‌خوانم؟ این شد سوال!، پادِشاه. اثرِ دونالد برتلمی. چیز جالبی‌ست و گاهی هم شرافت برانگیز.

  نوشتن را از کی شروع کرده‌ام؟ به طور دقیق نمی‌دانم، البته یادم هست چی نوشتم، الف، ب، پ، ت! شما چیزِ دیگری نوشتید؟ نویسنده‌گی وب را از کی؟ از بیست و نهِ خردادِ هزار و سی‌صد و نود و یک. چیز‌هایی می‌نویسم که منتشر نکنم؟ بله گاهی، از فرطِ خجالت! می‌خواهم نگه‌شان دارم، بدم شریک زنده‌گی‌م! شریک زنده‌گی‌م کیست؟ هیش‌کی بابا! پیدا می‌شه حالا! خب اگر نشد چه؟ فوق‌ش یه دوست کسی دیگه! نشد، می‌اندازم بازیافت! کار نداره که! 

  از سیاست و سیاست‌بازی متنفرم! اقتصاد را دوست ندارم زیاد. گپ زدن را دوست دارم خیلی! البته با همه نه! بعضی حالِ آدم را از گپ زدن، به هم می‌زنند! به‌طور کلی از اشخاصِ خاص بدم نمی‌آید ولی خب از هم‌این اشخاصِ فوق و افراد دروغ‌گو و دو رو بدم می‌آید! عاشقِ حمامِ آب سرد شده‌ام جدیدن! دل‌م هم شریک زنده‌گی می‌خواهد! (به آن‌هایی که جمله‌ی "کی حالا می‌خواهد زن بگیرد" را از من شنیده‌اند بگویم، من در جایی گفته‌ام که چرا این را گفته‌ام!) دو روزی هست چایِ تلخ با دوزِ بالا می‌خورم، البته از طعم‌ش هنوز خوش‌م نیآمده، ولی خب بدم هم نمی‌آید! و در کل دوست دارم این‌گونه دیوانه‌بازی‌ها را! عاشق این‌م که یک لیتر بستنی بگیرم، و مثلِ خر در خوردن‌ش گیر کنم! و مجبور هم باشم که بخورم! دیوانه‌بازی و ماجراجویی و سفر را دوست دارم! البته به سبک و سیاقِ خودم، که من فرشته‌ای هستم. نوشتن را هم دوست دارم و کشیدن را هم، و موزیک گوش کردن را و علاقه‌ی عجیبی به کار کردن در مطبِ دکتر گریزن و مطبِ دکتر صلصالی دارم! واقع در کوچه‌ی هشتِ بلوار امین (در تلفظ برای بلوار کسره نمی‌گذارند!)، ساختمانِ سلامت! و علاقه‌ی عجیبی هم به ظرف شستن دارم، ولی مرضی دارم که دارم این است که یک مدت که به‌طور ساکن یک‌جا بایستم، پاهای‌م شروع به خارش می‌کنند! از نوشتن در وب و هم‌این‌طور طراحی وب هم که بلد نیستم، لذت می‌برم! خواندن وب‌هایِ این و آن و جواب کامنت دادن و چت کردن را از لذت‌های اینترنتی‌ست که می‌برم!

    گوشی ندارم، از تربیت‌های پدر! از اولِ ابتدایی به‌طورِ غریزی با مدرسه مشکل داشتم، گاهی زیاد خسته می‌شوم! گاهی گردن‌م می‌دردد زیاد!  و گاهی هم شرافت‌م سر ریز می‌کند. که اصلن دوست ندارم این موارد را! چند روزست رفته‌ام در نخِ نوشتن، شدید! از صبح که ساعتِ هشت بیدار شده‌ام تا الان که ساعت دوازده‌ و نیمِ شب است، نخوابیده‌ام لحظه‌ای و همیشه سرم تویِ نوشته بود یا تله‌وزیون یا غذا! الان اگر پیش‌نهاد قرص‌ هم به‌م بکند که خواب‌م نبرد قبول می‌کنم!

  "میم نویسم از برای تو" یعنی چه؟ به طورِ خلاصه‌اش می‌شود، "می‌نویسم ممنون برای تو!" و هم‌این‌طوری می‌شود، "می‌نویسم متنفرم برای تو" نتیجه‌ی کلی‌اش می‌شود ، جفت‌ش با هم! یعنی مخلوطی از تشکر و نفرت از تو! از دنیای اطراف منظور است! حالا این وسط گاهی، "تو" شخص خاص می‌شود و گاهی هم همه‌ی آدم‌ها!

  با تصویرِ آواتارم1 می‌خواهم پُز ساعت‌م را بدهم؟ نه، پزِ ساعتی که دو دست چرخیده تا به من رسیده و حالا هم خراب است را که نمی‌دهند؟ می‌دهند؟ این عکس می‌خواهد بگوید: دست بالای دست، تا دل‌ت بخواهد هست!

  نام مستعارم فرار از واقعیت است؟ فرار از واقعیت بزرگ شدن؟ نه این‌طور نیست! همه‌ی ما گاهی خودمان را حقیر احساس می‌کنیم در مقابلِ دنیای اطراف‌مان، آدمای اطراف‌مان، در مقابل همه چیز! این یک! دو این که کلن مفهوم قبلی را بگذار کنار، آدم کوچولو‌ها، بچه‌ها منظورم است، خیلی درکِ ساده‌تر و به‌تر و والاتری از یک دنیا دارند! کوچولوی ته‌ِ نام مستعارم تلفیقی از این‌هاست! امیروحید را هم به خاطر غرورِ تو‌ی‌ش دوست داشته‌ام!

  امضای‌م چه می‌خواهد بگوید؟ چیز خاصی نمی‌خواهد بگوید، چیزِ خاصی نمی‌گوید، اگر دقت کنید کلمه‌ی جواد هست! جمله‌ای هم هست که کنار می‌نویسم، بیش‌تر اوقات! "امیدی هست، چون خدایی... !" یعنی چه؟ یعنی امیدوار باش! "امیدی هست، مانندی خدایی که هست!" و"امیدی هست، چون خدای هست!" یک‌جور ابهام دارد ولی هر دوتا درست است!


1. 

برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۳ ]

صفحه‌ی 155

*/پدر رارنده!/*

به نام او.


  سلام. خیلی وقت پیش،‌ یعنی حتا پیش‌تر از این که مهدی سرِ فندق پوست‌کَنی، وقتی دید خانه خالی‌ست، گفت تله‌وزیون را خاموش کن و رفت کتاب "تربیت‌های پدرِ" محمد طلوعی را آورد، داد دست‌م و گفت بخوان و من حداقل ده دفعه نفس‌م برید در خواندن تا تمام شد داستان و پرسید نظرم را درباره‌ی داستان و پدرِ واقعی-تخیلی نویسنده، خیلی پیش‌تر از آن، من همان کتاب را خوانده بودم. و همان داستان اول را. وقتی مهدی رفته بود امتحان بدهد و من هم امتحان داشتم، با خودم فکر کرده بودم که مبادا روزی رابطه‌م  پدرم چنین بشود، و اگر شد چه؟ حتمن خواهم از قبل‌ش نوشت. از الانی که با هم هیچ مشکلی نداریم. 

  دی‌روز وقتی تکرار خندوانه را می‌دیدیم و علی مسعودی و پدرش را!شاید با خودم فکر کردم، پدر علی‌‌ مسعودی فقط این‌چنین بود و شاید اصلن، اکثریت پدر‌های آن دوران! گفتم بد نیست که الان هم باید چنین ذهنیتی داشت؟ بعد گفتم نه، اگر الان هم چنین ذهنیتی بود، دیگر کسی به آن اجرا نمی‌خندید. به هر حال شاید بد نباشد شرط بلاغت را از پدر خودم به اجرا برسانم که مبادا باز هم، مردم، ندیده و نشناخته به خاطر یک تعریفی که من از پدرم در مورد یکی از ابعادِ شخصیتی او ارائه دادم، از او متنفر بشوند. هر چند این متن، در هیچ مورد خاصی از رابطه‌ی پدرم با من، هیچ‌چیز خاصی نمی‌گوید، ولی روشن‌گر یکی از ابعاد شخصیتی او خواهد بود، و اگر استقبال شد از این متن و توانی در ذهن و این‌ دستانِ خشک و دراز استخوانی‌م بود، خواهم نوشت پدرم را! و سعی خواهم کرد از زیر خودکارم رد‌ش کنم! این متن ناچیز تقدیم به ساحت بزرگ تمام پدرانِ حال، گذشته و آینده!!


  پدر من یک رارَنده است. یک رارنده‌ی حرفه‌ای که شاید در فرمول یک نیست یا توی هیچ کارتینگی شرکت نکرده، ولی مطمئنن اگر حضوری داشت و شرکت می‌کرد، قطعن حداقل می‌توانست تا قهر‌مانی‌ِ ایران برود. 

  خیلی پیش‌ موتور داشت، وقتی هنوز به زاهدان‌ نرفته بودیم. نه از موتور‌ش و نه از خودش در آن زمان خاطره‌ی دقیقی ندارم. یک تصویر تار دارم که مرا سوار موتور خاموش کرده بود و توی جاده‌ی پر‌چ‌ِکوه راه می‌برد! رارنده‌ی حرفه‌ای موتور نبوده و نیست . ولی جرئت سوار شدن موتور توی جاده‌هایی با شیب‌هایی که همیشه از چهل و پنج درجه بالاتر بود و جاهایی هم به نزدیکی نود می‌رسید، خودش دلیلی بر وجود حس رارنده‌گی در پدر است.

  وقتی گواهی‌نامه گرفت زاهدان بود و ما هم قم. ما حتا نفهمیده بودیم که دارد گواهی‌نامه می‌گیرد! البته این را مهدی می‌گوید، جمله‌ی قبلی را نه، قبلی‌ش را می‌گویم، اما به روایت من، ما در زاهدان بودیم که گواهی‌نامه گرفت، به همان شیوه‌ی مخفی! نمی‌دانم! ولی یادم هست که وقتی رو کرد که گواهی‌نامه دارد، من با خودم یا شاید هم به او گفتم: خب که چه؟ ماشین‌ت کجاست حالا؟ 

  از وقتی پدر گفت که می‌خواهد پیکان آقای آقازاده را بخرد، دو روز هم نگذشته بود که پیکان را خریده بود و ما از حیاط خانه‌ی زاهدان به تماشای‌ش رفته بودیم. خوب به یاد دارم که مادر از سرِ هم‌این پیکان شروع کرد به گفتن با لباس راننده‌گی نکن و البته منظورش مُعَمَّم و هم‌راه لباس روحانیت بود. یادم هست روزی را که سرد بود، برف می‌بارید و همه‌ی شیشه‌های ماشین غیر از شیشه‌ی جلو سفید بودند. من و مهدی عقب را تصاحب کرده بودیم و هریک به‌ یکی از درها تکیه داده  بودیم و پا‌های‌مان را زیر پتوی مسافرتی به سمت آن یکی دراز کرده بودیم. و پدر داشت بدون زنجیرِ چرخ رارنده‌گی می‌کرد! و هم‌این‌طور بیاد دارم وقتی پدر انداخت توی جوب، مادر گفت: گفتم با لباس راننده‌گی نکن، چشم همه بهت هست! و پدر بی‌هیچ ری‌اکشنی سکوت کرد.

  چند سال بعد، مشهد. من، مادر و پدر. مهدی هم نوشهر بود. پدر عجله داشت و می‌گفت برویم. یادش بخیر، همانند هر سال خانم‌ِ آقای خوش‌قمی چه‌قدر تمنا کرد که بمانیم، با آن لهجه‌ی مشهدی‌ش!  چه مردمان خون گرمی دارد مشهد! پدر مثل همیشه تصمیم‌ش را گرفته بود. و این شد که این‌قدر با عجله رفتیم که جوراب‌های‌م را را روی رخت خانه‌ی آقای خوش‌قمی جا گذاشتیم. آقای خوش‌قمی هم با ما آمد. کارش وسطِ راه بود و پیاده می‌شد! نزدیک‌های شیروان. من خواب، پدر رارنده‌ی پیکان آقای آقازاده که حالا صاحب‌ش بود، مادر در حال مغز کردن تخمه‌ی ژاپنی! پدر یک‌هو می‌زند توی خاکی. من بیدار می‌شوم، در حالی که مادر جویای قضیه‌ست و  پدر توضیح می‌دهد که الکی بوده و می‌خواسته ببیند پلیس‌ها آن طرف دارند چه کار می کنند! من با هم‌این تعریف می‌روم تو‌ی خوابی عمیق و کوتاه. چند ثانیه‌ی بعد، ما در حاشیه‌ی آن طرف جاده، مادر و پدر در حال پیاده شدن از ماشین، من زخمی، مادر نالان و پدر سکوت. مادر و پدر بیرون‌‌اند و من داخل ماشین، گیج که چرا دوباره نگه داشته‌ایم؟ و چرا سرم و کمرم می‌سوزد؟ یک‌‌ آن، غریبه‌ای، کاملن با زور و شدت در ماشین را می‌کشد، و بعد من را بغل می‌کند، توی ذهن‌م فکر می‌کنم که دزد است، ولی چه دزدی؟ ماشین از بیرون معلوم است که درب و داغان شده و شیشه‌ی پشت کاملن خرد. من هیچ‌وقت دقیقن نفهمیده‌ام چه شد، ولی با تعاریفی که ارائه شده، اصل قضیه از این قرار است که به دلیل این  که وقتی رفتیم توی جاده خاکی (که به سطح، پایین‌تر از جاده بود)، سرعت و دور موتور ماشین بالا بوده و به هنگام بازگشت با بالا آمدن از یک شیب‌ِ تند برای رسیدن به جاده، ماشین مَلَّق زده و با یک دور کامل چرخیدن رفته به خاکیِ آن طرف خیابان. البته من هیچ یادم نمی‌آید، گویی من این‌طرف خیابان در یک ماشین به ظاهر سالم خوابیدم و آن طرف در یک ماشین داغان بیدار شدم. من شوکه شده بودم و درک زیادی نداشتم از ماجرا، ولی با آرامش و لبخند پدر، من هم آرام بودم. طولی نکشید که آمبولانس آمد و من و مادر سوار شدیم و رفتیم و پدر ماند و ماشین‌ش! از بیمارستان و اورژانس، خاطره دارم، ولی تلخ، بی‌خیال‌ش! همان‌جا، وسط جاده، دکتری پدر را می‌بیند و هماهنگ می‌کند برای‌مان جایی را تا سر و سامان گرفتن‌مان. دو روز بعد، من ، مادر و پدر در پیکان آقای آقازاده که صاحب‌ش پدر است به سوی شمال در حال حرکتیم!

  چند سال بعد، قم، پدر تنها، خانواده، خانه‌ی آقا هادی! من بیرون، توی فضای محوطه‌م که مهدی و آقا هادی می‌آیند بیرون. دارند می‌روند، من می‌پرسم کجا؟ می‌گویند می‌خوای بیای بیا! می‌روم. ته قضیه معلوم می‌شود وقتی می‌رسیم. سر یکی از دوربرگردان‌ها، دویست و ششی می‌پیچد که دور بزند و و پدر هم با سرعت می‌رود توی شکم‌شان. هر چند پدر مقصر شناخته نشد ولی چون رفته بودیم شمال و نمی‌توانست برای پیگیری‌های قانونی بیاید، پرونده مختومه و حق ما هم خورده گردید! 

  چند ماه بعدش زاهدان! آقای زابلی، یکی از افرادی که در حوزه‌ای که پدرم تدریس می‌کرد، کار‌های خدماتی انجام می‌داد، مدتی هم راننده سرویس بچه‌های اساتید حوزه بود، خیلی نگران و عصبی در خانه‌ی‌مان را می‌زند و در خواست دفترچه بیمه‌ی پدر را می‌کند و خاطر نشان هم می‌کند که چیزی نشده یک کار اداری‌ست! دفترچه را می‌دهم به‌ش! مادر حتم به یقین دارد که اتفاقی افتاده و من خون‌سردم، از پدر آموخته‌م! وقتی پدر شل‌زنان آمد تو با قبایی پاره، هیچ نگفتم و هیچ نگفت، آرام بود. بعدن کاشف به عمل آمد که پدر یک شیشه‌ی الکل صنعتی گرفته بود و گذاشته بود صندلیِ جلو ولی یادش رفته بود که همان‌طور که باید کمربند خودش را ببندد، باید کمربند الکل را هم ببندد! شیشه‌ی محترم، با اولین دست انداز افتاده کفِ پیکان آقای آقازاده‌ی از آنِ پدر! پدر هم خم می‌شود که برداردش، و ماشین هم که راننده‌گی یا حتا رارنده‌گی بلد نیست که، می‌رود توی نبش بلوار، و تیر چراغ برق را هم نصف می‌کند! حالا روی خوشِ زنده‌گی از آن‌جایی که پدر تعریف می‌کند، نمون پیدا می‌کند! می‌گفت: وقتی رفتم بیمارستان، دکتری که آمد بخیه و پانسمان کند زخم زانو‌ی‌‌م را تعریف می‌کند که می‌خواسته برود و عصبانی هم بوده و شیفت‌ش هم به پایان رسیده بوده، بعد دیده پدر با لب‌خند، شل زنان دارد می‌آید، به پرستار دیگر گفته برو و خودش پانسمان پدر را به عهد گرفته! و گفته که نظرش را راجع به روحانیت عوض کرده پدر!!!! هم‌این قضایا می‌شود که پدر ماشینِ مچاله شده‌ی آقای آقازاده را که صاحب‌ش بود می‌فروشد و بعد زنگ می‌زند به اداره‌ی برق و می‌گوید که او زده آن تیر برق را نصف کرده و یک چیزی می‌گذارد روی چهارصد هزار تومن پول ماشین و می‌دهد به اداره‌ی برق.

  مدتی بعد از فروش پیکان آقای آقازاده، پدر می‌رود توی کار شاسی بلند! یک جیپ کائم خرید کلن برای پرچ‌ِکوه! جیپِ جنگیِ بدون پلاکی که باهاش نمی‌شد شهر آمد. و هم‌این شد که آن را بدون هیچ حادثه‌ای فروخت! وااااای ام‌سال همان جیپ را دوباره دیدم و کلی دل‌م خواست‌ش! (صاحب جدید‌ش آشناست!)

  پدرِ رارنده‌ی من، به کورس ماشین‌ بازی‌ش، ادامه داد و بعد از مدتی پیکان سید جعفر (ما می‌گیم سِد جعفر! شما هم سید را بخوانید سِد!!) را خرید با آن هم هنوز مشکلی پیدا نکرده بودیم که، وقتی رفتیم تهران، دایی فرامرز، پدر را برداشت برد نمایش‌گاه ماشین! و یک جیپ پاژن پلاک‌دارِ به ظاهر سر به راه را خریداری نمودندی با پنج میلیون تومان نقد و یک عدد ماشین پیکان سِد جعفر! البته، این یکی خرج داشت، زیاد!!! یادم هست وقتی پدر زد پشت نیسانی را که یک‌هو زده بود روی ترمز، قشنگ با پاژن‌مان صاف کرد!

  چند ماه بعد، نوشهر، همه هستیم! پدر صندلی‌های ماشین غیر از صندلیِ رارنده‌گی‌ش را برداشته و می‌خواهند بروند با محسن، پسرِ عمو دکتر، با پاترول‌ِ دودرش، کودِ ورمی کمپوست بیاورند! محسن، بعدن، وقتی از دوباره آمدند نوشهر تعریف کرد که داشته جلو میرفته که یک‌هو صدای ترمز شدید را شنیده و سرش را که برگردانده دیده پدر محکم رفته توی دیوار بتنی‌ِ پلِ رویِ رودخانه! علت‌ش را سنگینی ماشین و سرعت بالا دانسته‌اند که ترمز ماشین نگرفته! هرچه که باشد پدر بعد از مدتی، به خاطرِ هزینه‌های بالایِ ماشین، فروخت‌ش و گفت من دیگر ماشین نمی‌خرم! و همیشه در جواب به سوال چرا ماشین نمی‌خریِ این و آن می‌گوید: پول‌ش را بده!

  اما گذشته از همه‌ی این‌ها بعد از حدود یک‌سال بی‌ماشینی، ام‌سال یک موتور خریده برای پرچ‌ِکوه با کلی خاطرات تازه! یعنی آیا ممکن‌ست این شروعی تازه برای ورود پدر به عرصه‌ی ماشین‌رانی باشد؟ و الله اعلم!


  تمام این متن که کلن 1964 کلمه‌ای بیش نبود، می‌خواست این را بگوید که پدر من یک رارنده‌ است! نه راننده!

تمام.

برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۵ ]

صفحه‌ی 154

*/امکان/*

به نام او.


سلام.

  اول‌ش که پیش‌نهاد شد به من این کتاب واقعن تصوری نداشتم و حتا در اولین بار که همان پیش‌نهاد را خواندم به صورت خیلی پیش‌فرض توسط مغزم حس کردم که ایده‌ی  کتاب باید داستان باشد، و البته این کتاب با کلی امید و روشی که داد، برای‌م از هر کتاب که تاکنون خوانده‌ بودم از لحاظ و جهاتی شیرین‌تر بود. وقتی به صفحه‌ی معرفی کتاب رفتم فکر کردم، یک کتاب ساده‌ست که شاید فقط می‌خواسته نوآور باشه، و این پیش‌فرض‌های‌م با دیدن فهرست کاملن تایید شد، تا این که دو دقیقه بعدش شروع به خواندن کردم! نظرم کاملن برگشت، هرچند شاید کتاب کلن امیدواهی باشد، که در صفحات آخر هم گفته! ولی با این حال آدم هر روزه نیاز به انرژی دارد! برای من تمامیِ آن این ایده‌ها که به جای دانش‌گاه رفتن بود، کلن پذیرفته شده و قبول شده بود غیر از ایده‌های 28 و 29 که می‌شود جور دیگر به‌شان نگاه کرد که واقعن دل‌پذیر می‌شوند در آن صورت! قطعن سعی‌م این خواهد بود که این کتاب را باز هم بخوانم و باز هم که ببینم، مبادا فریب خورده باشم، ولی اگر فریب هم خورده باشم خوب خورده‌ام و حداقل اگر دروغ هم باشد از ابتدا تا انتها‌ی‌ش دروغی‌ست که خوب نوشته شده و باید به افتخارش محکم دست زد و کلاه را از سر برداشت! من قطعن سعی خواهم کرد که این کتاب را بدهم پدرم بخوانم چون هنوز به قول نویسنده‌ بچه‌ام وحتا غیر از بچه‌ها هم به مشورت نیاز دارند و می‌دانم که پدر من آن قدر‌ها هم خشک نبوده و نیست که فکرش را می‌کنم!!! اواسط کتاب که بودم صدا‌های رعد و برق می‌آمد، و یکهو صدای باران شدید آمد! دی‌روزش آن‌قدر دل‌م هوای باران و بوی خاک کرده بود که از کسی که هم این کتاب را معرفی کرد خواستم که بوی باران را در شیشه کند و برای بفرستد! این کتاب باعث شد به باران هم برسم که شاید اگر نمی‌خواندم‌ش می‌خوابیدم! حتمن بخوانید، دانشجو شده‌اید هم بخوانید، اگر به هر دلیل نمی‌خواهید بخوانید، باز هم حداقل مقدمه‌ش را بخوانید، و باز هم اگر خیلی خیلی لج‌باز هستید، حداقل آخرش را بخوانید، بخش علم زده‌گی!!!

 و حالا هم متن خود نویسنده رو می‌ذارم که برای کتاب نوشته بود:

  هر سال نزدیک به یک میلیون نوجوان هجده ساله در کنکور یا همان آزمون ورودی دانشگاه ها شرکت می کنند. مغز آنها در طی سالها آموزش مادون متوسط شستشو داده شده است تا باور کنند دانشگاه رفتن تنها گزینه آنها در زندگی است. آنها باور کرده اند که اگر دانشگاه نروند زندگیشان تباه می شود و دیگر به درد هیچ کس و هیچ چیز نخواهند خورد.

  بیست سال پیش یعنی زمانی که من در آزمون کنکور شرکت کردم و همه هم سن و سالهای من، بدون کوچکترین شکی باور داشتیم که دانشگاه رفتن تنها گزینه ممکن برای ماست. قانون نانوشته ای می گفت که اگر رتبه خوبی برای قبولی در دانشگاه بدست نیاوری، مجبوری سال بعد دوباره برای کنکور درس بخوانی. حتی اگر سال بعد هم قبول نشوی و پسر باشی و مجبور به سربازی رفتن، در حین خدمت سربازی باید برای کنکور بخوانی و کنکور بدهی. باز هم اگر قبول نشدی، بعد از خدمات سربازی. و اینقدر پشت کنکور بمانی و بمانی و بخوانی تا بالاخره قبول بشوی! چاره دیگری نیست!

  درست مثل زوج ناباروری که تحت فشارهای اجتماعی و خانوادگی و احساسی باید بچه دار بشوند. اگر این دکتر نشد باید بروند پیش آن دکتر. اگر هم نشد نباید بی خیال بشوند و بروند سراغ زندگیشان. جراحی، رژیم غذایی، دعا، نذر، لقاح مصنوعی، حتی طلاق و تعویض همسر برای رسیدن به هدف، نه تنها جایز است بلکه توصیه هم می شود. کاری نمی شود کرد. گزینه ای به جز بچه دار شدن وجود ندارد. کنکور و دانشگاه هم داستان مشابهی دارد. معلم خصوصی کنکور. آموزشگاه کنکور. کنکورهای آزمایشی. جزوات و کتابهای جور واجور کنکور. تعیین رشته با نرم افزار. مشاور برنامه ریزی کنکور. مهندسی معکوس سؤالات کنکور. هیپنوتیزم. سمینار ان. ال. پی. و خلاصه هر چیزی که کمک کند یک بچه در کنکور قبول بشود، جایز و متداول است. کار دیگری نمی شود کرد. گزینه ای به جز دانشگاه وجود ندارد.

  من کتاب امکان را در رد این قانون نانوشته نوشته ام. کتاب امکان حاصل سالها تجربه شخصی خودم و همچنین سالها مطالعه و یادگیری از زندگی و آثار انسانهای بزرگی است که از هزاران سال پیش تا به امروز برای تحقق استعدادها و خلاقیت انسانها، فکر و تلاش کرده اند.

  بیست سال پیش کسی نبود که به من و دوستانم راه دیگری به جز دانشگاه رفتن را نشان بدهد. بیست سال پیش دسترسی به اینترنت هم وجود نداشت. بیست سال پیش نطفه انقلاب اطلاعاتی تازه داشت بسته می شد. بیست سال پیش همه ما در یک دوران تاریخی متفاوتی زندگی می کردیم. دوران ماقبل اینترنت. خواهش می کنم این کتاب را برای هر کسی که فکر می کند به جز دانشگاه رفتن یا مسافرکشی گزینه دیگری در زندگی اش ندارد، بفرستید. هزینه ای ندارد.

  سی ایده ای که در در این کتاب مطرح کرده ام، فقط برای نوجوانهای هجده ساله نیستند. هر کسی در هر مقطعی از زندگیش می تواند از این ایده ها و یا ایده های مشابه، بهره ببرد. مثلا کسی که با بحران میانسالی مواجه شده است. کسی که کارش را دوست ندارد. کسی که از زندگی کارمندی یا مجردی یا متاهلی خسته شده است. کسی که تازه بازنشسته شده است و نمی داند با بقیه زندگیش چه کار باید بکند. کسی که خرش در گل زندگی گیر کرده است. مادری که تازه مسئولیت نگهداری بچه اش را به دانشگاه سپرده است و وقت آزاد زیادی دارد. نوجوانی که تازه وارد دبیرستان یا حتی دانشگاه شده است. همه آنهایی که توانایی یادگیری دارند می توانند از این ایده ها بهره ببرند.

دریافتِ کتاب

نویسنده: علی سخاوتی


برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۹ ]

صفحه‌ی 151

*/نادر/*

ادامه مطلب برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۳ ]

صفحه‌ی 122

*/سفر/*

  سفر-مهاجرت هر ساله‌ی ما به شمال و پرچکوه، هرچند شاید اختیاری نیست و پر است از جدایی و سختی و تحمل و .... ولی می‌چسبد شاید در ابتدای‌ش و همین چسبیدن است که باعث می‌شود که هیچ‌وقت مخالفتی نداشته باشم در این‌باره و هیچ نگویم، هرچند که فایده‌ای هم ندارد. شاید بتوان مشابه‌ش کرد به یک اردوی خو‌د‌سازی. اردویی که هیچ‌وقت در آن ساخته نشدم و حتا تلاش هم نکردم که ساخته شوم. شاید تلاش را اگر بردن وسایلی که از آن‌ها استفاده نمی‌شود بخواهیم نام‌گذاریم، واقعن تلاش موفقی دارم. جدایی از اینترنت و دوستان و نیمی از شبکه‌های تله‌وزیون و رخت خواب‌ت و ده‌ها کتاب برادرت (که هرچند نمی‌خوانی ولی در فکرت است که بخوانی!) همه و همه باعث می‌شود که نخواهی بروی و باز هم فکر می‌کنی که شاید ام‌سال بتوانی خودت را بسازی، آن‌چه درون ما‌یه‌ت است و می‌خواهی که به رخ بکشی را از خودت و دورن‌ت به سطح آشکارا برسانی.

خداحافظ.

برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۱۶ ]

صفحه‌ی 117

*/کتاب‌خواری/*

ادامه مطلب برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۳ ]

صفحه‌ی 44

تولدت مبارک داداش‌م:)
مدل این کیک‌م به خاطر این که خیلی کتاب‌خونی انتخاب کردم!!
برای‌م شعر خواهی خواند؟ [ ۲ ]
گر تو سری، سرک بکش
بایگانی مطالب







طراح اصلی قالب: عرفان ویرایش‌ شده برای میمای دوست‌داشتنی :)